Karaciğere Zararlı Etkileri Olan Bitkiler
Bitkilerde bulunan çok sayıda zehirli-zararlı madde hayvanlar için önemli tehlike oluştururlar. Hayvanlar genellikle otladıkları yerlerdeki zehirli bitkileri tanırlar; normal olarak onları yemekten kaçınırlar. Yalnız, meraya yeni getirilen hayvanların yöreyi pek tanımamaları, zehirli madde içeren bitkiler veya tohumlarının yem maddelerine veya otlara karışmaları zehirlenmelerin önemli sebepleri arasındadır.
Bu bitkisel zehirlenme olaylarında özellikle; vücudun bütün sistemleriyle ilişkili olan ve son derece karmaşık ve önemli fonksiyonlara sahip karaciğer, hasara uğrayarak hastalık belirtilerine ve sonuçta ölümlere dahi sebep olmaktadır.
Karaciğer fonksiyonları açısından değerlendirildiğinde son derece önemli bir organ olarak kabul edilir. Bununla birlikte bu yapı üzerine olumsuz etkileri olan çok sayıda madde ve ilaç da vardır. Veteriner hekimliği yönüyle değerlendirildiğinde hayvanların yem ve otlamaya bağlı olarak aldıkları birçok bitkisel etkin madde karaciğer üzerinde olumsuz etkiler oluşturur. Karaciğere yönelik zararlı etkileri olan bitkiler aşağıdaki çizelgede isimlendirilmiştir.
Çizelge. Karaciğere etki eden zararlı bitkiler ve bunların Ülkemizdeki isimleri.
Bitki |
Ülkemizdeki adı |
Xanthium spp. |
Sıraca otu, Pıtrak |
Senecio |
Kanarya otu |
Echium spp. |
Engerek otu |
Heliotropium |
Bambul otu, Akrep otu |
Lotus corniculatus |
Gazal Boynuzu |
Lantana and Lippia spp. |
Kekik |
Helenium spp. |
Güneş Gelini, Endez Otu |
Kochia scoparia |
Papaz Sakalı |
Microcystis aeruginosa, M. viridis, Anabaena Flos-Aquae, Nostoc spp.,Oscillatoria aghardii ve Nodularia spumigena |
Mavi-yeşil algler |
Hymenoxys spp. |
|
Cycad Poisoning |
Palmiye |
Crotalaria |
|
Amsinckia |
|
Kaynak:
Portakal,P. Karaciğer Üzerinde Etkili Zehirli Bitkiler. A.Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Seminer, 2008.